«Το δικαίωμα του Να Μην Θέλω Να Είμαι Καλά»

Κάποια στιγμή μια κυρία μετά το μάθημα μας ήρθε και μου εξομολογήθηκε πως περνά μια πολύ δύσκολη κατάσταση στην ζωή της που περιλάμβανε μέσα Πένθος, Θυμό, Θλίψη και μπόλικη Οργή. Απεγνωσμένα με ρωτούσε τι θα την συμβούλευα να κάνει, αφού ότι και αν έκανε δεν μείωνε αυτά τα τόσο αρνητικά συναισθήματα που είχε. Η απάντηση μου, χωρίς δεύτερη σκέψη, ήταν ότι δεν χρειάζεται να κάνει τίποτα και να ζήσει κάθε στιγμή που καταβάλεται από αυτά τα τόσο αρνητικά συναισθήματα.

Ίσως τοτε η απάντηση μου να ήταν αφελής, μα μετά από τόσα χρόνια την ίδια θα έδινα. Ο καθένας από εμάς έχει κάθε δικαίωμα να θέλει να νιώσει άσχημα, και να πάει κάπως αντίθετα στο new age κίνημα της καλοσυνάτης καθημερινότητας, του πάντα χαμογελάστου εαυτού μας και της «Παμπλοκοελιτιστικής» πεποίθησης πως όταν θελουμε κάτι πολύ, ολόκληρο το σύμπαν συνωμοτεί για να το αποκτήσουμε.

Πολλές φορές οι άνθρωποι αισθάνονται ντροπή ή ενοχή όταν φαίνονται αρνητικοί ή βιώνουν μια κρίση που εξωτερικεύεται. Όμως αυτή η κουλτούρα της «εμμονής» με τη θετική σκέψη, περνάει το εσφαλμένο μήνυμα πως πρέπει να είμαστε μόνο χαρούμενοι, να μην δημιουργούμε «προβλήματα» στους γύρω μας, να μην είμαστε η «πηγή κακής ενέργειας» και πάει λέγοντας.

Η τόσο αφέλης θεωρία ότι δεν πρέπει να χρησιμοποιούμε αρνητικές λέξεις γιατί οι ενέργειες του σύμπαντος τις ακούν και μας τις επιστρέφουν, όχι μόνο μας στερεί το πλούσιο ελληνικό μας λεξιλόγιο αλλά δημιουργεί την πεποίθηση ότι οι λέξεις ευθύνονται για τα δεινά μας και όχι οι πράξεις μας. Πολλοί σύγχρονοι θεραπευτές πιστεύουν πως μία λέξη έχει τη δύναμη να επηρεάσει την έκφραση των γονιδίων που ρυθμίζουν τη φυσική και συναισθηματική κατάσταση του ατόμου. Δεν θα λέγαμε πως έχουν εντελώς άδικο, μα τι γίνεται με όλους αυτούς που χρησιμοποιούν μόνο θετικό λεξιλόγιο αλλά οι πράξεις τους είναι μόνο αρνητικές;

Όλοι έχουμε δικαίωμα να είμαστε στα πατώματα για έναν χωρισμό, να τα πούμε έξω από τα δόντια σε ανθρώπους που μπαίνουν συνεχώς τροχοπέδη στην εξέλιξη μας, να κλάψουμε γιατί μειώθηκε αισθητά ο μισθός μας και να αγανακτήσουμε με την καθημερινότητα μας. Δεν μπορούμε για μια ζωή να είμαστε εκείνοι που δεν εξωτερικεύουν τα αρνητικά τους συναισθήματα για να μην δυσαρεστήσουν τους άλλους. 

Είναι και αυτά συναισθήματα και είναι ακρως ανθρώπινο να υπάρχουν και να φαίνονται. Τώρα αν αυτό είναι μια μόνιμη κατάσταση χωρίς κάποιον εμφανή λόγο και εμποδίζει την κοινωνική, συναισθηματική και επαγγελματική μας εξέλιξη θα πρέπει να καταφύγουμε σε έναν ειδικό που θα αναζητήσει την αρχή του προβλήματος και δεν θα μας συμβουλέψει απλά να έχουμε θετική σκέψη.

Υπάρχουν τρία βασικά «αρνητικά» συναισθήματα: η θλίψη, ο φόβος και ο θυμός. Αυτά τα συναισθήματα δεν είναι κακά, είναι συναισθήματα. Τα συναισθήματα είναι υγιείς αντιδράσεις απέναντι σε κακές καταστάσεις και έχουν «σχεδιαστεί» για να μας βοηθήσουν να ανταπεξέλθουμε σε όσα βιώνουμε. Ωστόσο, είναι δυσάρεστα, επομένως έχουμε την τάση να τα θεωρούμε αρνητικά. Ή η «ανακάλυψη» τους είναι ιδιαίτερα δύσκολη και χρόνοβορα και για εμάς αλλά και για τους θεραπευτές μας.

Η θλίψη είναι η αντίδραση σε οποιαδήποτε απώλεια. Μπορεί να έχουμε χάσει ένα άτομο, μια σχέση, μια ευκαιρία, ένα αντικείμενο, την ελπίδα να επιτύχουμε ένα στόχο. Η πιο προφανής φυσική έκφραση της θλίψης είναι το κλάμα. Όσο πιο βαθύ και φωνητικό είναι το κλάμα, τόσο περισσότερο μας απελευθερώνει από τη θλίψη.

Ο φόβος είναι αντίδραση απέναντι σε μια απειλή, είτε πραγματική είτε φανταστική. Μας προειδοποιεί ότι είμαστε σε κίνδυνο και κινητοποιεί τον οργανισμό μας ώστε να μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε αυτή την απειλή.

Ο θυμός είναι μια αντίδραση απέναντι στην επιθετικότητα. Όταν αισθανόμαστε σωματική ή ψυχολογική επίθεση, νιώθουμε θυμό προς τον επιτιθέμενο. Η φυσική έκφραση του θυμού είναι να αντιδράσουμε για να υπερασπιστούμε τον εαυτό μας. 

Η σχετική μελέτη «Καταστολή των συναισθημάτων και κίνδυνος θνησιμότητας» που διεξήχθη από ψυχολόγους από τη Σχολή Δημόσιας Υγείας του Χάρβαρντ και το Πανεπιστήμιο του Ρότσεστερ, διαπιστώνει ότι η καταστολή των συναισθημάτων μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο θανάτου από καρδιακές παθήσεις και ορισμένες μορφές καρκίνου. Το εύρημα επιβεβαιώνει προηγούμενες μελέτες που έχουν συνδέσει αρνητικά συναισθήματα όπως ο θυμός, το άγχος και η κατάθλιψη, με την ανάπτυξη καρδιακών παθήσεων.

Τα αρνητικά συναισθήματα έχουν πάντα μια θέση στην καθημερινότητα μας αρκεί να μην μας εμποδίσουν να κατακτήσουμε τους στόχους μας. Η εξωτερίκευση τους είναι ακρως σημαντική όχι μόνο για την αποφυγή ασθενειών αλλά μπορούν να αποτελέσουν κινητήρια δύναμη για δημιουργικές ενέργειες. Παρόλα αυτά η συνειδητοποίηση και η αποδοχή τους δεν είναι εύκολος δρόμος.

Πως θα μπορούσαμε όμως να αντιδράσουμε κάθε φορά που ένα αρνητικό συναίσθημα ξεπετάγεται χωρίς ιδιαίτερο λόγο ;

1.Ξεκίνησε να διαβάζεις ένα τεράστιο βιβλίο.

Έχεις υποσχεθεί στον εαυτό σου πως κάποια στιγμή θα ξεκινήσεις την «Καρδερίνα» αλλά ποτέ δεν το παίρνεις απόφαση; Ήρθε η στιγμή. Αν από την άλλη βαριέσαι οποιοδήποτε μυθιστόρημα με πάνω από 300 σελίδες, ίσως είναι καιρός να διαβάσεις όλα εκείνα τα βιβλία που αγόρασες επειδή σου άρεσε το εξώφυλλο και συλλέγουν σκόνη σε κάποιο ράφι.

2. Μάθε να φτιάχνεις origami και άλλες χαρτοκατασκευές.

Κάτι δημιουργικό, με το οποίο θα ασχολείσαι πολλή ώρα και θα σου μείνουν και όμορφες κατασκευές φτιαγμένες από τα χεράκια σου για να στολίσεις το σπίτι. Ή αν δεν βγει κάτι ωραίο, κάντο δώρο σε κάποιον φίλο. Θα είναι υποχρεωμένος να υποδυθεί ότι του αρέσει.

3. Γυμνάσου.

Πάλι καλά, υπάρχουν πάρα πολλά κανάλια στο YouTube που σε βοηθάνε να βρεις το είδος άσκησης που σου ταιριάζει και να χτίσεις κορμί από την άνεση του σαλονιού σου. Και χωρίς έξοδα! Win-win. Μην ξεχνάς φυσικά τα μαθήματα του soul house στην πλατφόρμα του ζουμ.

Όσο μεγάλες ή όσο μικρές θέλεις. Όσο σοβαρές ή αστείες έχεις διάθεση. Από θέματα όπως «στόχοι για τα επόμενα δέκα χρόνια» μέχρι «οι top 5 ηθοποιοί άνω των 70 που θα νταραβέριζα αν είχα μία χρονομηχανή». Όλες οι ιδέες επιτρέπονται.

Μια βαθιά αναπνοή απελευθερώνει ενδορφίνες στο σώμα, οι οποίες μας δίνουν μια αίσθηση ευεξίας και ηρεμίας.

Αφήστε το άγχος να βγει από μέσα σας, βάζοντας μια μεγάλη φωνή. Αμέσως θα χαλαρώσετε, προσοχή όμως όταν υπάρχουν άνθρωποι γύρω σας. Κινδυνεύετε να παρεξηγηθείτε. Καλύτερα ανεβείτε σε ένα βουνό, μη σας ακούει κανείς.

7. Ονειρευτείτε ένα ήρεμο τοπίο.

κλείστε τα μάτια και φέρτε στο μυαλό σας ένα όμορφο τοπίο

8. Ακούστε το αγαπημένο σας τραγούδι

Είναι γνωστό πως η μουσική μάς απαλλάσσει από το στρες, ενώ μας βοηθά να δούμε τα πράγματα από μια διαφορετική οπτική γωνία.

9. Ξεφλουδίστε ένα πορτοκάλι.

Η αρωματοθεραπεία συνδέεται άμεσα με την καταπολέμηση του στρες. Ξεφλουδίστε λοιπόν ένα πορτοκάλι και αφεθείτε στα αρώματα του.

Παναγιώτης Κοντογιώργος.